Henry van de Velde Museum
Architectuur en kunst van het vroege Europese modernisme tot nu
Huidige tentoonstelling
GETANZTER RAUM twee- en driedimensionale objecten van Jean Kirsten, Dresden 01 februari 2025 t/m 30 juni 2025
Meer dan 110 jaar geleden vernieuwden de architect en ontwerper Henry van den Velde de toegepaste kunsten en de danser en choreograaf Rudolf von Laban de podiumkunsten door hun eigen handelen, maar ook door hun onderwijs. Het is niet helemaal duidelijk of van de Velde en von Laban elkaar persoonlijk hebben ontmoet, bijvoorbeeld bij de oprichting van de Deutscher Werkbund in 1907 of in de kunstenaarskolonie op Monte Veritá bij Ascona/Zwitserland. Er was op zijn minst indirect contact via de beeldhouwer en Art Nouveau kunstenaar Herman Obrist. In elk geval zijn er analogieën tussen hun intellectuele en artistieke houdingen.
Rudolf von Laban legde de basis voor de ontwikkeling van de moderne dans met zijn fundamentele onderzoek naar de menselijke beweging. Hij creëerde onder andere de theorie van ruimtelijke harmonie en de Laban notatie, een dansschrift. Beide gebruiken de “platonische lichamen” in relatie tot het menselijk lichaam. Onder Labans vele beroemde studenten zijn Mary Wigman, Sophie Taeuber-Arp en Kurt Jooss.
Sinds 2009 werkt de Dresdense kunstenaar Jean Kirsten met Rudolf Labans theorie van ruimtelijke harmonie en kinetografie. Zijn doel is om ruimtes te ontwerpen in de zin van een installatie met zijn eigen twee- of driedimensionale objecten. Daarbij eist elk sculpturaal object zijn eigen onafhankelijkheid op binnen een enscenering. De lege ruimte die tussen de objecten ontstaat en daardoor gedefinieerd wordt, is ook belangrijk voor hem
De tentoonstelling werd geopend op zaterdag 1 februari 2025 om 15:00 uur in Haus Schulenburg.
De lovende toespraak werd gehouden door Dr. Teresa Ende – Dresden.
Als duo hebben de musicus Wieland Möller en de danser/choreograaf Ingo Reulecke – Berlijn gereageerd op de werken van Jean Kirsten met een geïmproviseerde performance.
Werelderfgoed “Handmatige glasproductie – Art Nouveau tot Art Deco”.
15 januari 2025 tot 20 december 2025
Na het grote succes in 2024 toont het Henry van de Velde Museum opnieuw uitgebreid vormgegeven gekleurd glas van Art Nouveau (Jugendstil 1890 – 1920) tot Art Deco (1920 – ca. 1940). Stukken die anders te zien zijn in het Grassi Museum Leipzig, het Bröhan Museum en Köpenicker Schloss Berlin, het Glas Museum Weißwasser of het Driehaus Museum Chicago.
De tentoonstelling richt zich op waardevol historicistisch, Art Nouveau en Art Deco glaswerk, dat bezoekers meeneemt op een kleurrijke reis van 1850 tot 1940. De glaskunstwerken komen uit grote privécollecties.
Traditionele glasproductie maakt deel uit van het cultureel erfgoed van de mensheid
De aanleiding voor deze opmerkelijke tentoonstelling is de opname van de traditionele handmatige glasproductie in Finland, Frankrijk, Spanje, Tsjechië, Hongarije en Duitsland op de UNESCO Werelderfgoedlijst op 6 december 2023. De glasfabriek Lamberts in Waldsassen is een van de initiatiefnemers van deze erkenning; Lamberts is een van de slechts twee bedrijven ter wereld die nog mondgeblazen vlakglas produceren. Dit glas siert de verlichte wijzerplaten van de Big Ben in Londen, de glaskunst van het Rockefeller Centre in New York, de ramen van de Frauenkirche in Dresden en het opalescente dakraam van het Schulenburg House.
Protagonisten van glasontwerp
De glaskunst na 1900 kreeg een enorme impuls door technische innovaties in de glasproductie.
De Parijse handelaar in Japanse kunst en oprichter van “Maison d’Art Nouveau” Siegfried Bing bracht Louis Comfort Tiffany glazen mee uit New York en had de exclusieve distributierechten voor Tiffany in Europa. In Nancy produceerde Emile Galle, die onder andere zoölogie en plantkunde had gestudeerd, zijn prachtige, verschillend gekleurde, geëtste en geslepen glas, vaak met botanisch nauwkeurige plantendecoraties. In 1901 richtte hij samen met de glasmakers Auguste en Antonin Daum, René Lalique en Gabriel Argy Rousseau de beroemde Ecole de Nancy op.
Andere beroemde bedrijven in de glashandel waren: Delatte – Nancy (Frankrijk), de Poschingers (Beieren), de Lausitzer Glaswerke – Weißwasser (Saksen), Loetz’ Witwe – Klostermühle (Bohemen), de Fritz Heckert glasfabriek – Petersdorf (Silezië), WMF – Geislingen (Württemberg).
Permanente tentoonstelling
“Een inloop-totaal kunstwerk van Henry van de Velde”
Haus Schulenburg” is uniek door de eenheid van gebouwencomplex, origineel gereconstrueerde interieurs en de buitenfaciliteiten die ook door van de Velde zijn ontworpen.
Veel details van gebouwen dragen ook de handtekening van de kunstenaar: ontworpen stuclijsten en muren, houten lambriseringen, parket- en tegelvloeren, ijzerwerk op ramen, deuren, poorten en trappen, lampen en decoratieve stoffen.
Daarnaast: 32 meubelstukken ontworpen door van de Velde uit het Huis Schulenburg, die na wereldwijd onderzoek werden teruggevonden.
In de afgelopen jaren zijn er meubels toegevoegd van de “Bauhaus timmerlieden” Erich Dieckmann en Marcel Breuer, de Werkbund architect Albinmüller en Franse Art Deco vitrinekasten.
Met ongeveer 100 stuks herbergt Haus Schulenburg een van de meest uitgebreide collecties boekontwerpen van Henry van de Velde buiten de Koninklijke Bibliotheek in Brussel.
De permanente tentoonstelling omvat kunstwerken, publicaties en documenten uit de Europese en Weimar-kring van van de Velde uit de periode 1895 – 1940, schilderijen van Curt Herrmann, Georg Muche, het Weimar-kunstenaarsechtpaar Hilde Linzen-Gebhard en Heinrich Linzen, Albinmüller, Otto Herbig en anderen.
Virtuele rondleiding door Haus Schulenburg
Ontdek Haus Schulenburg virtueel door op de foto te klikken.
Collecties
Naast de belangrijke collectie boekontwerpen van Henry van de Velde omvat de museumcollectie ook Litho’s van Honoré Daumier, een representatief aantal oorspronkelijk ontworpen kinder- en kunstboeken van de Engelse Arts and Crafts kunstenaar Walter Crane (1845 – 1915), Art Nouveau grafiek, een collectie over de kunstuitgeverij “Der Sturm”, grafiek van Duitse kunstenaars uit de oorlogsjaren 1914 – 1918, de tempera ontwerpen voor het schilderij van de Gera Ratskeller door Heinrich Linzen (1942), “DDR modernistische” grafiek, sculpturen van Guillaume Charlier, Constantin Meunier, Auguste Rodin, Jan Stursa, Georg Kolbe, Richard Engelmann, Volkmar Kühn, Heidrun Feistner en anderen. a.
